Macedonia - Skopje

Skopje to największe miasto i jednocześnie stolica Macedonii, kraju położonego na półwyspie bałkańskim, a sąsiadującego z Grecją, Albanią, Bułgarią i Serbią.  Jest to miasto którego początki sięgają starożytności. Świadczą o tym pozostałości dawnej zabudowy z czasów greckich i rzymskich. Obecnie Skopje jest miejscem o wielu obliczach. Z jednej strony mamy Stare Miasto (Stara Czarszija), które dzięki swoim wąskim uliczkom, bazarom, meczetom oraz łaźniom pozwala nam się przenieść w czasy panowania na tych terenach Imperium Osmańskiego, ale wystarczy przejść przez Kamienny Most, żeby, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, znaleźć się w nowoczesnym centrum miasta, którego nie powstydziła by się żadna stolica Europy Zachodniej.

Skopje - Kamienny Most

Nasz spacer po Skopje rozpoczniemy od pobytu w pozostałościach twierdzy Skopsko Kale górującej nad północną częścią miasta. Pierwsze fortyfikacje należące do tej warowni pochodzą z IV wieku n.e., lecz jej największa rozbudowa przypadła na czasy panowania tureckiego.  Z twierdzy rozciąga się piękna panorama na całą stolicę, w tym także na górę Vodno (1066 m.n.p.m.) z Krzyżem Milenijnym (66 m.), będącą częstym celem spacerów mieszkańców stolicy oraz jednym z najbardziej lubianych celów weekendowych.

Skopje - Twierdza Skopsko Kale

Po zejściu z twierdzy najlepiej udać się w kierunku meczetu Mustafy Paszy. Jest to największa muzułmańska świątynia w Macedonii i jednocześnie jedna z najlepiej zachowanych. Minaret ma 42 metry wysokości. Meczet został wzniesiony w 1492 roku, a ostatnia renowacja miała miejsce w 2011 roku - dzięki funduszom pozyskanym od Turcji. Charakteryzuje się on pięknym wnętrzem, wyłożonym marmurem oraz bardzo miękkimi dywanami. Obok samego budynku znajduje się grobowiec z sarkofagiem Mustafy Paszy oraz jednej z jego córek Umi, a także ogród różany, który zgodnie z turecką tradycją miał wprawić odwiedzających w odpowiedni nastrój zadumy i modlitwy.

 

Skopje - Meczet Mustafy Paszy

Skopje, jak i praktycznie cały Półwysep Bałkański, przez wiele stuleci wchodziło w skład Imperium Osmańskiego. W mieście ślady obecności Turków są widoczne praktycznie na każdym kroku. Oprócz wielu meczetów czy łaźni największą pozostałością panowania sułtanów jest Stara Czarszija (Stary Bazar). Dzielnica zamieszkała głównie przez muzułmanów. Przypomina ona swoim wyglądem, gwarem czy nawet aromatami rozchodzącymi się wokół, typowe tureckie miasteczko. Jak sama nazwa wskazuje (Stary Bazar) jest ona pełna sklepików, stoisk i straganów, wśród których przeważają pracownie złotnicze oraz salony sukien ślubnych (w każdym kolorze tęczy). Warto zajrzeć również do sklepików z urządzeniami do destylacji rakiji czy też z miejscowymi słodyczami i bakaliami popularnymi w Turcji. Chodząc po Starej Czarsziji odnosiłem wrażenie, że czas zatrzymał się tutaj 200 lat temu. Wciąż można spotkać golibrodów i fryzjerów, do których wstęp mają tylko mężczyźni (tzw. barber), czy kawiarnie, w których parzy się kawę według tradycyjnej tureckiej receptury.

Skopje - Stara Czarszija

Wychodząc ze Starej Czarsziji w kierunku współczesnego centrum miasta trafia się do zupełnie innego świata. Nagle znika gwar i małe sklepiki, gdzie każdy sprzedawca zachęca do kupna swoich towarów. Znika też aromat świeżo mielonej i parzonej kawy. W miejscu starych, wąskich uliczek pojawia się ogromna przestrzeń Placu Macedonia urządzonego w typowo europejskim stylu. W centrum Skopje od kilku lat wdrażany jest projekt nazwany Skopje 2014. Dzięki programowi ta część miasta zyskała zdecydowanie na atrakcyjności. Zostały odremontowane fasady budynków oraz nawierzchnia na placach. Pojawiły się nowe fontanny (na przykład fontanna ku czci płodności) oraz pomniki. Całość daje poczucia ogromnego przepychu i luksusu, choć niektórzy zwiedzający mówili raczej o kiczu.

Skopje - Plac Macedonia

Skopje - Fontanna ku czci płodności

W tej części miasta koniecznie trzeba się przejść na plac Aleksandra Wielkiego zwanego Macedońskim. Był to największy człowiek w historii Macedonii oraz jej główny bohater narodowy. Na placu jego imienia nie mogło zabraknąć pomnika poświęconego władcy. Jak to często bywa w Skopje jest on monumentalny i bardzo okazały. Poza pomnikami znajduje się tutaj duże centrum handlowe oraz kawiarenki i restauracje, w których można nabrać siły przed kolejną turą zwiedzania.

Skopje - Pomnik Aleksandra Macedońskiego

Skopje - Pomnik Aleksandra Macedońskiego

Skopje - Muzeum upamiętniające trzęsienie ziemi z 1963 roku

Skopje to także miasto narodzin oraz kultu Matki Teresy z Kalkuty. Ta laureatka Pokojowej Nagrody Nobla oraz błogosławiona Kościoła Katolickiego mieszkała w mieście w okresie swojego dzieciństwa oraz przyjęła w stolicy Macedonii chrzest. Niestety z powodu trzęsienia ziemi z 1963 nie zachował się jej rodzinny dom. W jego miejscu obecnie stoi pamiątkowa tablica oraz zarysy fundamentów budynku. Prężnie za to działa muzeum poświęcone Matce Teresie, mieszczące się przy kaplicy, w której została ona ochrzczona. Aby do niego trafić należy od Placu Aleksandra, kierować się w stronę pozostałości po dawnym dworcu kolejowym (obecnie Muzeum upamiętniającym trzęsienie ziemi z 1963 - zegar na tym budynku zatrzymał się dokładnie w momencie 1-szego wstrząsu).

Skopje - Tablica w miejscu zamieszkania Matki Teresy

Skopje - Muzeum Matki Teresy

Do ciekawostek tego miasta można zaliczyć piętrowe autobusy komunikacji miejskiej podobne do tych, które przewożą ludzi w Londynie, łuk triumfalny podobny do tego w Paryżu oraz niezliczoną liczbę rzeźb i pomników, często przedstawiające postaci komiczne, jak na przykład galerianki postawione przed centrum handlowym. Świadczą one o dużym poczuciu humoru Macedończyków.

Skopje - Piętrowe autobusy

Skopje - Pomnik Galerianek

Skopje - Pomnik Pucybuta

Podsumowując: Wizyta w stolicy Macedonii zrobiła na nas duże wrażenie. Klimatyczna muzułmańska dzielnica z tradycyjnymi sklepikami i kawiarenkami graniczy tutaj z nowoczesną europejską dzielnicą biurową, która jest ciągle wielkim placem budowy, a mimo to już robi ogromne wrażenie na przyjezdnych swoim przepychem i nowoczesnością. Do tego należy dodać fakt, iż Macedonia dla Polaków jest stosunkowo tanim krajem, a więc można sobie tutaj pozwolić na dość rozrzutne spędzanie czasu. Skopje jest to miejsce godne polecenia.

CIEKAWE LINKI:

http://www.skopje.gov.mk/en/ -  Oficjalna strona miasta.

http://www.airports.com.mk/default.aspx?ItemID=345 - Strona lotniska w Skopje